Όλα όσα ΔΕΝ πρέπει να ξέρεις για τις πρώτες βοήθειες

Αφορμή για τις παρακάτω εξυπνάδες που θα διαβάσεις ήταν μια συζήτηση που ξεκίνησε τυχαία σε μια παρέα τις προάλλες. Τύπος μας πληροφόρησε σοκαρισμένος ότι το απόγευμα σε ένα καφενείο ένας από τους πελάτες έχοντας πιει μόλις ένα ποτήρι κρασί λιποθύμησε και μετά άρχισε να σφαδάζει χειρότερα κι από τη Λίντα Μπλερ στον εξορκιστή. Μια κυρία που ήξερε 5 πράγματα από νοσηλευτική σύμφωνα με τα λεγόμενα του παιδιού, αφού πρότεινε αρχικά να του σηκώσουν τα πόδια ψηλά μετά «διέγνωσε» ότι ο ασθενής κινδύνευε να πνιγεί επειδή «θα του γύριζε η γλώσσα», έτσι θεώρησε φρόνιμο να χώσει τα δάχτυλά της στο στόμα του και να την τραβήξει.

Θα μπορούσαν επιπλέον να τον μαχαίρωναν στην καρδιά, να τον έλουζαν με βενζίνη και να του έριχναν ένα σπίρτο. Το ίδιο θα βοηθούσε.

Ένα βράδυ αργά τον καιρό που σπούδαζα στη Λάρισα καθώς γύριζα σπίτι περνούσα έξω από ένα μπαράκι κοντά στο μέρος όπου έμενα. Στο πεζοδρόμιο στέκονταν μια παρέα παιδιών, λιώμα από το μεθύσι κι είχαν σχηματίσει κύκλο γύρω από ένα φίλο τους που είχε ξαπλώσει στο πεζοδρόμιο και ήταν σε ημιλιπόθυμη κατάσταση. Τους άκουσα να λένε: «Βάλτον να ξαπλώσει κάτω και θα σταματήσει να ξερνάει». Αυτός που το είπε ή δεν είχε ιδέα από πρώτες βοήθειες ή αντιπαθούσε πολύ τον τύπο που ήταν πεσμένος.

Κι επιπλέον δεν είχε ακούσει πώς πέθανε ο Jimmy Hendrix.

Πλησίασα και τους είπα πως θα ήταν καλύτερα να τον βάλουν στη λεγόμενη «recovery position». Δεν καταλάβαιναν για τι πράγμα μιλούσα ενώ μες στο μεθύσι τους με κοιτούσαν καλά καλά γιατί προσπαθούσαν να αναγνωρίσουν αν είμαι κάποιος γνωστός τους. Τον έβαλα μόνος μου σε αυτή τη στάση:

Μετά από 2 λεπτά ο τύπος ξέρασε κανα λίτρο εμετό. Έκανε χάλια το πεζοδρόμιο αλλά μέχρι εκεί, δεν κινδύνευε. Αν παρέμενε ξαπλωμένος στην πλάτη του μπορεί να είχε πεθάνει από αναρρόφηση του ίδιου του του εμετού (κάτι που συμβαίνει συχνά, με αυτό τον τρόπο πέθανε ο Χέντριξ). Τους είπα να τον πάνε ή στο νοσοκομείο ή σπίτι του και να τον βάλουν να ξαπλώσει σε αυτή και μόνο αυτή τη στάση, με μια μεγάλη λεκάνη καλού κακού δίπλα του. Ο πιο ξεμέθυστος φάνηκε να καταλαβαίνει.

Η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας και καλό είναι ορισμένες απορίες ή εσφαλμένες αντιλήψεις να ξεδιαλύνονται γρήγορα πριν συμβεί κάτι μοιραίο. Γι’αυτό παρακάτω θα διαβάσεις μερικές μόνο από τις πολλές φήμες που έχουν ακουστεί κατά καιρούς και είναι κοινή πρακτική από wannabe γιατρούς και νοσηλευτές του δρόμου αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τον κίνδυνο αυτού που ήδη κινδυνεύει.

Τα παρακάτω δεν είναι οδηγός πρώτων βοηθειών, είναι απλά μερικά μόνο από τα λάθη που κάνουμε γιατί «έτσι έχουμε ακούσει από κάπου». Είναι πράγματα που ΔΕΝ πρέπει να ξέρεις κι αν τα ξέρεις πρέπει να τα ξεχάσεις. Αν έχεις κι άλλα υπόψη σου να συμπληρώσεις ή περαιτέρω απορίες ευχαρίστως να τα κουβεντιάσουμε.

Μύθος 1: Όταν λιποθυμήσει κάποιος πρέπει να του σηκώσουμε τα πόδια.

Αυτό είναι ο πιο συχνός μύθος και μάλιστα σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να χειροτερέψει δραστικά την κατάσταση του ασθενή και να αποβεί μοιραίος. Το να ανυψώσεις τα πόδια σε κάποιον βοηθάει μόνο αν ο ασθενής λιποθύμησε λόγω υπότασης (χαμηλής πίεσης). Συμβαίνει κυρίως σε γυναίκες που έχουν χαμηλή πίεση ειδικά αν στέκονται πολύ ώρα όρθιες σε μέρη με συνωστισμό (πχ εκκλησίες, ουρές στην εφορία, συναυλίες του Σάκη) ή είναι νηστικές ή συνέβη κάτι που τις συγκίνησε ή τις τρόμαξε.

Σε τέτοιες περιπτώσεις λοιπόν που η λιποθυμία οφείλεται σε χαμηλή πίεση, δηλαδή σε ελάττωση της ποσότητας του αίματος που πηγαίνει στον εγκέφαλο γεγονός που συνεπάγεται τη μείωση του οξυγόνου στην περιοχή του εγκεφάλου, τότε είναι σωστό και φρόνιμο να σηκώνουμε τα πόδια. Οι άνθρωποι όμως δε λιποθυμούν μόνο από χαμηλή πίεση. Κάποιος μπορεί να σωριαστεί στο έδαφος επειδή έπαθε εγκεφαλικό. Αν του σηκώσεις τα ποδιά, you might as well να τον πάρεις και να τον πετάξεις στη θάλασσα να γλιτώσει μια ώρα αρχύτερα. Στο εγκεφαλικό πρέπει να τοποθετήσεις το κεφάλι του πάσχοντα ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα και να του βάλεις κρύα επιθέματα στο κεφάλι.

Κάποιος επίσης μπορεί να λιποθυμήσει λόγω καρδιακής προσβολής. Αν σηκώσεις τα πόδια σε κάποιον που παθαίνει ένα τέτοιο συγκοπτικό επεισόδιο θα τον δυσκολέψεις να αναπνεύσει και θα χειροτερέψεις την κατάστασή του. Το καλύτερο που έχεις να κάνεις όταν κάποιος παθαίνει έμφραγμα είναι να τον βάλεις σε μισοκαθιστή στάση στο κρεβάτι με τα γόνατα λυγισμένα, τους ώμους και το κεφάλι στηριγμένα σε μαξιλάρια και να του δώσεις να μασήσει μια ασπιρίνη όσο περιμένετε να έρθει το ασθενοφόρο.

Επιπλέον μη ρίχνεις νερά στο πρόσωπο των λιποθυμισμένων και μην τους βαράς χαστούκια. Το πιο πιθανό είναι να σας αρχίσουν στα χαστούκια αυτοί όταν ξυπνήσουν και συνειδητοποιήσουν ότι τους μελάνιασες τα μάγουλα και τους έκανες λούτσα.

Ένα απόγευμα πριν χρόνια που είχα κατέβει βόλτα στη Γλυφάδα ήμουν παρών σε ένα τρακάρισμα όπου ένας τύπος ντυμένος κλόουν είχε παραβιάσει STOP κι είχε κοπανήσει το αμάξι μιας 50αρας. Ήταν αστείο να βλέπεις τον κλόουν να κατεβαίνει από το αμάξι τρομαγμένος αλλά με βαμμένη μουτσούνα σαν να χαμογελάει, και να τρέχει με τα μεγάλα παπούτσια του, τη ροζ περούκα και το καρό φαρδύ παντελόνι του να δει αν είναι καλά η κυρία. Με κάθε του βήμα τα παπούτσια του έκαναν έναν ήχο σαν καραμούζα. Από τα πιο παράξενα σκηνικά που έχω δει.

Η κυρία άνοιξε την πόρτα της και σωριάστηκε κάτω. Γιατρός περαστικός (εγώ τότε ήμουν πρώτο ή δεύτερο έτος) την πλησίασε, τσέκαρε ότι έχει σφυγμό κι ότι αναπνέει και της σήκωσε τα πόδια ψηλά προσπαθώντας να κρατά σταθερό τον αυχένα της. Έπραξε καλά? Ναι, γιατί εκτίμησε ως πιο πιθανό ότι η κυρία τρόμαξε από τη σύγκρουση, της έπεσε η πίεση και λιποθύμησε. Είναι επίσης πολύ βασικό σε κάθε ατύχημα να φροντίζουμε να σταθεροποιούμε τον αυχένα μέχρι να έρθει ασθενοφόρο. Περισσότερα για την πορεία της υγείας της δε μπορώ να σου πω γιατί είχα τα μάτια μου στραμμένα στον κλόουν. Θα νόμιζες ότι είχε ασπρίσει από το φόβο του αλλά το μεικ-απ του ήταν κάτασπρο εξ’αρχής οπότε καμία διαφορά δεν παρατήρησα!

Το συμπέρασμα είναι ότι αν δεν έχεις μια πιθανή εκτίμηση για το λόγο για τον οποίο είναι λιπόθυμος ο άλλος καλό είναι (αφού ελέγξεις ότι αναπνέει και χτυπά η καρδιά του) να τον αφήσεις όπως είναι (αφού τον βάλεις σε recovery position) και να φωνάξεις ασθενοφόρο!

Μύθος 2: Αν κάποιος αιμορραγεί πολύ από κάποιο τραύμα στο χέρι ή στο πόδι, τότε πρέπει να δέσεις ένα σφιχτό κόμπο κάπου ψηλότερα για να σταματήσει το αίμα.

Πολύς κόσμος το πιστεύει αυτό, ακόμα και γιατροί. Περιδένοντας σφιχτά την περιοχή πάνω από το τραύμα εμποδίζεις τη ροή του αίματος στην περιοχή αυτή. Οπότε ο τραυματίας μπορεί να μη χάνει πολύτιμο αίμα από την πληγή αλλά έτσι κόβεις και την κυκλοφορία του αίματος και στο υπόλοιπο τραυματισμένο χέρι ή πόδι. Με αποτέλεσμα οι ιστοί του να υποστούν ανεπανόρθωτη βλάβη και να χάσει όλο το τραυματισμένο χέρι ή πόδι.

Το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να πιέζεις πολύ σφιχτά την πληγή («put pressure on it!» που λένε και στις ταινίες) και να κρατήσεις το τραυματισμένο μέλος όσο πιο ψηλά μπορείς.

Μύθος 3: Αν κάποιον τον δαγκώσει φίδι, τότε πρέπει να ρουφήξεις το δηλητήριο από την πληγή.

WTF? Εκτός κι αν θες να πεθάνεις κι εσύ και ο τύπος που τον δάγκωσε το φίδι τότε don’t suck on anything! Σε αυτή την περίπτωση είναι φρόνιμο να δέσεις ένα σφιχτό κόμπο πιο ψηλά από το δάγκωμα για να εμποδίσεις το ροή του δηλητηρίου από την πληγή προς την καρδιά μέσω του αίματος. Για να μην υπάρξει καταστροφή των ιστών που λέγαμε παραπάνω θα πρέπει να λασκάρεις τον κόμπο κάθε 15 λεπτά για να κυλάει το αίμα και να ξεμουδιάζει το χέρι-πόδι που έχει δαγκωθεί, με την ελπίδα να μην προλάβει να πάει αρκετή δόση του δηλητηρίου προς την καρδιά. Αν έχεις δαγκωθεί σε κάποιο σημείο που δε δέχεται περίδεση για διακοπή της ροής, you’re pretty much fucked. Αν δε πολυσυμπαθείς τον διπλανό σου βάλτον να σε ρουφήξει κι αποχαιρέτησέ τον μετά.

Μύθος 4: Αν κάποιος καταπιεί κάτι δηλητηριώδες τότε πρέπει αμέσως να κάνει εμετό.

Εξαρτάται από την ουσία που κατάπιε. Αν έχει καταπιεί χλωρίνη ας πούμε και μετά την ξεράσει πίσω, τότε θα αποτελειώσει τον οισοφάγο του με ό,τι δεν έκαψε η χλωρίνη κατά την είσοδό της. Τουλάχιστον στην περίπτωση της χλωρίνης δε θα ανησυχείς μήπως ο εμετός του λερώσει το πάτωμα!

Εκείνη τη στιγμή επικοινώνησε με ένα εφημερεύων νοσοκομείο ή με το κέντρο δηλητηριάσεων (210-7793777) να μάθεις τι πρέπει να κάνεις γιατί η αντιμετώπιση για κάθε ουσία είναι διαφορετική

Μύθος 5: Σε ένα τροχαίο δεν πρέπει να πειράζουμε κανέναν μέχρι να έρθει το ασθενοφόρο.

Αυτός δεν είναι ακριβώς μύθος, έχει μεγάλη βάση. Σε ένα τροχαίο φοβόμαστε πολύ κάποιο «αόρατο» εσωτερικό τραύμα στη σπονδυλική στήλη και το παραμικρό κούνημα του αυχένα ή της πλάτης μπορεί να αφήσει στον τραυματία μόνιμη αναπηρία. Οπότε προσπαθούμε να μην μετακινήσουμε κανέναν αλλά πρώτα ελέγχουμε αν αναπνέουν, αν έχουν παλμούς ή σοβαρά τραύματα. Αν κάποιος δεν αναπνέει τότε αναγκαστικά θα τον μετακινήσεις(με την ελπίδα να μην έχει πληγεί η σπονδυλική του στήλη) για να του κάνεις καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση ή κάτι παρόμοιο αν χρειαστεί.

Μύθος 6: Αν κάποιος έχει επιληπτική κρίση βάλε κάτι στο στόμα του –όπως ένα κουτάλι ας πούμε.

Αυτό υποτίθεται θα τους εμποδίσει από το να δαγκώσουν τη γλώσσα τους. Μέγα σφάλμα. Το πιο πιθανό είναι να σπάσουν τα δόντια τους δαγκώνοντας το αντικείμενο ή να σπάσει το αντικείμενο και μετά να πνιγούν από τα κομμάτια. Ακόμα πιο πιθανό είναι να δαγκωθείς εσύ καθώς προσπαθείς να του χώσεις το αντικείμενο στο στόμα και να χάσεις κανα δάχτυλο.

Το μόνο που μπορεί να κάνεις σε κάποιον που έχει επιληπτική κρίση είναι να βάλεις ό,τι έχεις πρόχειρο πχ ρούχα, πετσέτες κ.α. σαν μαξιλάρι στο κεφάλι του επιληπτικού αλλά και τριγύρω για να μην χτυπήσει και να απομακρύνεις περαστικούς, εύθραυστα αντικείμενα ή άλλα επικίνδυνα πράγματα όπως ζεστούς καφέδες, γυαλιά, αιχμηρά αντικείμενα και να περιμένεις να περάσει η κρίση. Όταν το άτομο ηρεμήσει ελέγχεις αναπνοή και παλμούς και τον βάζεις σε recovery position.

Δράττω την ευκαιρία για να σου δείξω ένα απίστευτο βίντεο με την πιο σοκαριστική κρίση επιληψίας που έχω δει! Ένας ποδοσφαιριστής μετά από χτύπημα παθαίνει κρίση η οποία τον κάνει να φαίνεται λες κι ένας άγγελος θανάτου του τραβά την ψυχή έξω από το κορμί του! Embrace yourself and check it out. Viewer's discretion is advised.



Για να μη σε ψυχοπλακώσω googlαρα πολύ την περίπτωση του ποδοσφαιριστή κι έμαθα πως μετά από αυτό το συμβάν ήταν τελείως υγιής τόσο ώστε έπαιξε μέχρι και στον επόμενο αγώνα.

Μύθος 7: Αν κάποιος έχει τάση λιποθυμίας βάλε το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια του.

Αν το κάνεις αυτό το πιο πιθανό είναι να πέσει στο έδαφος λιπόθυμος. Και θα κοπανήσει και το κεφάλι του. Δες μύθο 1 για περισσότερα σχετικά με τις λιποθυμίες.

Μύθος 8: «Αυτός πέθανε επειδή του γύρισε η γλώσσα» ή «Αν λιποθυμήσει κάποιος άνοιξε το στόμα του και κράτησε τη γλώσσα του για να μη γυρίσει και τον πνίξει».

Είναι φυσικώς αδύνατον να καταπιεί κάποιος τη γλώσσα του. Η μόνη γλώσσα που μπορεί να καταπιεί κάποιος είναι της κοπέλας του αν το ρίξουν στο παθιασμένο french kissing ή τις γλώσσες τις θαλασσινές αν πεινάει πολύ και τις κατεβάσει αμάσητες. Άλλη περίπτωση δεν υπάρχει.

Οι οργανώσεις που ασχολούνται με την επιληψία καταπολεμούν αυτή την ψευδή αντίληψη γιατί μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά λάθη. Η προσπάθεια να ανοίξουμε το στόμα του επιληπτικού πιστεύοντας ότι μπορεί να καταπιεί τη γλώσσα του δεν τον σώζει από πνιγμό αντίθετα κινδυνεύει να σπάσουν τα δόντια του από τη δύναμη με την οποία είναι σφιγμένα από τους μύες των άνω και κάτω γνάθων ή να χάσουμε εμείς τα δάχτυλά μας.

Αυτό που μπορεί ίσως να συμβεί είναι όταν ο επιληπτικός ή ο απλά λιπόθυμος βρίσκεται σε ύπτια θέση και οι μύες είναι χαλαροί, η δύναμη της βαρύτητας μπορεί να ωθήσει τη βάση της γλώσσας προς τα πίσω κι αυτή με τον όγκο της να φράξει το άνοιγμα του φάρυγγα εμποδίζοντας τη διέλευση του αέρα. Για το λόγο αυτό πρέπει να ξαπλώσουμε το άτομο στη recovery position για να μετατοπιστεί η γλώσσα στη μια πλευρά και να παραμείνει ελεύθερος ο φάρυγγας αλλά και για να αποφύγει περίπτωση αναρρόφησης αν τυχόν το άτομο κάνει εμετό.

Μύθος 9: Αν κάποιος πνίγεται θα πρέπει να απομακρύνεις το αντικείμενο που του έχει «κάτσει στο λαιμό» με το χέρι σου ή να του κάνεις τραχειοτομή.

Γενικά έχε το σαν αρχή στη ζωή σου να μη βάζεις ποτέ το χέρι σου μέσα στα στόματα των άλλων. Αν κάποιο αντικείμενο φράζει το φάρυγγα κάποιου κι εσύ προσπαθήσεις να το απομακρύνεις με το χέρι σου, στο 90% των περιπτώσεων θα το χώσεις πιο βαθιά. Καλύτερα να τον χτυπήσεις στην πλάτη 4-5 φορές κι αν αυτό δε βοηθήσει να κάνεις το χειρισμό Heimlich, όπως φαίνεται εδώ.

Για να γίνει σωστά αυτός ο χειρισμός πρέπει να βάλεις αρκετή δύναμη, τόση ώστε σχεδόν να σηκώσεις από το έδαφος το άτομο που πνίγεται, οπότε αν πνίγεται κάποιος πολύ βαρύτερος από εσένα τότε πιθανότατα θα αποτύχεις. Επίσης κατά την εφαρμογή του Heimlich μπορεί να του σπάσεις κανα πλευρό. Don’t worry αυτό σημαίνει ότι την έκανες σωστά.

Όσο για την τραχειοτομή για να την κάνει κάποιος πρέπει να είναι ειδικά εκπαιδευμένος. Δεν πηγαίνει όποιος να’ναι και χώνει ένα στιλό Bic στο λαιμό του τραυματία και νομίζει πως τον έσωσε. Γύρω από την περιοχή αυτή υπάρχουν μεγάλα αιμοφόρα αγγεία και ο παραμικρός λάθος χειρισμός έστω και για χιλιοστά μπορεί να αποβεί μοιραίος.

Μύθος 10: Αν κάποιος μοτοσικλετιστής τραυματιστεί δε βγάζουμε ποτέ το κράνος.

Κι αυτός ο μύθος έχει μια λογική μιας και όπως είπαμε και στο μύθο 5 σε ένα τροχαίο φοβόμαστε πολύ για εσωτερικά τραύματα στη σπονδυλική στήλη ή στον αυχένα και μια άγαρμπη αφαίρεση του κράνους σε ένα τραυματισμένο κρανίο ή πλάτη μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη. Είναι βασικό να ελέγξουμε αν ο μοτοσικλετιστής αναπνέει. Αν δεν αναπνέει τότε αναγκαστικά αφαιρείς το κράνος και κάνεις καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (μαλάξεις και «φιλί της ζωής»).

Μύθος 11: Αν ανοίξει η μύτη σου, γείρε το κεφάλι σου προς τα πίσω.

Εκτός κι αν είσαι τόσο πωρωμένος με το Twilight και το True Blood και νομίζεις ότι είσαι βαμπίρ και άρα δεν έχεις πρόβλημα με το να πίνεις το ίδιο σου το αίμα, μην γέρνεις το κεφάλι σου προς τα πίσω όταν αιμορραγεί η μύτη σου. Καταπίνεις όλα τα αίματα κι εκτός από αηδιαστικό μπορεί μέχρι και να πνιγείς. Πάρε μια πετσέτα, γείρε μπροστά, κράτα σφιχτά τα ρουθούνια σου κι ανάπνεε από το στόμα σου. Αν η αιμορραγία συνεχίζεται μετά από 30 λεπτά πήγαινε στο νοσοκομείο.

Μύθος 12: Αν συμβεί κάτι στο δρόμο καλύτερα να μη βοηθήσεις καθόλου, παρά να παρέμβεις, να κάνεις τα πράγματα χειρότερα και να βρεις και τον μπελά σου.

Αν κάποιος αιμορραγεί πολύ και δεν κάνεις τίποτα, μπορεί να χάσει πολύ αίμα, να πέσει σε σοκ και να πεθάνει. Αν κάποιος είναι αναίσθητος αλλά αναπνέει και δεν είναι στη recovery position μπορεί να πνιγεί από τη γλώσσα ή τον εμετό του. Και πιο σημαντικό, αν κάποιος είναι αναίσθητος και δεν αναπνέει θα παραμείνει αναίσθητος και δε θα αναπνέει, μέχρι κάποιος να κάνει κάτι γι’αυτό. Πριν είναι πολύ αργά.

Μύθος 13: Όπου να’ναι θα έρθει το ασθενοφόρο.

Πιο μύθος κι από τη μπύρα Mythos. Πάρε εδώ μια ιδέα από την περιπέτεια της aphthas από επείγοντα και νοσοκομεία. Δε μπορείς να ξέρεις ούτε αν θα σε εξυπηρετήσουν στα επείγοντα, ούτε αν θα έρθει εγκαίρως ασθενοφόρο. Αν πιστεύεις ότι έχεις την ψυχραιμία και τις οδηγικές ικανότητες φορτώσου τον τραυματία-ασθενή στο αμάξι σου και πήγαινέ τον εσύ σε ένα εφημερεύων κι αν είσαι τυχερός θα τον δεχτούν. Αλλιώς πρόσφερε εσύ τις πρώτες βοήθειες με τα λίγα που έμαθες από τα παραπάνω ή από πιο πλήρεις πηγές και περιμένετε μαζί με ψυχραιμία το ασθενοφόρο χωρίς να αγχώνεις τον τραυματία με συμπεριφορές του στυλ: «Ω Θεοίοιοιοιοιοι θα τον χάσουμεεεεεε! Ωιμέεεε! WHY GOD WHYYYYY? Γαμημένο δημόσιο τίποτα δε λειτουργεί στην ώρα του!… Κουράγιο θείε, δε θα αφήσω τον Άγιο Πέτρο να σε πάρει ακόμα!… Stay away from the light!»

Οπότε μετά από όσα έμαθες, θέλω να μου πεις κάτι. Έλα μη βαριέσαι και απάντησε. Τι έκανε λάθος η κυρία «που ήξερε 5 πράγματα από νοσηλευτική» στην πρώτη παράγραφο αυτού του ποστ και τι θα έπρεπε να κάνει?